Το ακόλουθο κείμενο αποτελεί μετάφραση του κειμένου «Animal Liberation Through Trade Unions?», που δημοσιεύτηκε στο τεύχος #15 του περιοδικού No Compromise. Αφορά στη σχέση μεταξύ του εργατικού κινήματος και του κινήματος για την απελευθέρωση των ζώων και με απλό και σύντομο τρόπο σημειώνει την ανάγκη και τους πιθανούς τρόπους σύνδεσής τους.
Οι περισσότεροι άνθρωποι αναγκάζονται να χρησιμοποιήσουν τον περισσότερο ενεργό τους χρόνο δουλεύοντας, πουλώντας την εργασία τους στα αφεντικά. Πολλές φορές ακόμα κι αυτό δεν είναι αρκετό για να διατηρήσουν ένα έστω αξιοπρεπές επίπεδο ζωής. Αν χρησιμοποιήσουμε τον όρο «τάξη», αυτοί οι άνθρωποι ονομάζονται εργατική τάξη (δηλαδή, άνθρωποι που δεν έχουν τίποτα άλλο πέρα από την ίδια τους την εργασία, την οποία πρέπει να πουλάνε σε οποιονδήποτε θέλει να την αγοράσει). Η μεγάλη πλειοψηφία των ακτιβιστών για τα δικαιώματα των ζώων προέρχεται από την εργατική τάξη.
Αν κοιτάξουμε τον κόσμο ως σύνολο, ο πλούτος είναι εξαιρετικά άνισα κατανεμημένος. Για παράδειγμα, μόνο 355 από τους πιο πλούσιους ανθρώπους παγκοσμίως έχουν στην ιδιοκτησία τους τόσα πολλά -από άποψη συσσώρευσης- όσα όλοι οι άνθρωποι του φτωχότερου 47% ολόκληρου του πλανήτη μαζί. Οι λεγόμενες χώρες του «πρώτου κόσμου» καταναλώνουν δεκάδες φορές περισσότερους φυσικούς πόρους ανά κεφαλή απ' ότι ο φτωχός Νότος. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών εθνών μεγαλώνει συνεχώς καθώς οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχές χώρες παραμένουν κολλημένες στη φτώχεια. Σε αυτό το πλαίσιο το μήνυμα των δικαιωμάτων των ζώων μπορεί να ακούγεται ελιτίστικο, κάτι που προορίζεται για παιδιά της προνομιούχας μεσαίας και υψηλής τάξης. Για πολλούς ανθρώπους, ο αγώνας της καθημερινής επιβίωσης και το συχνό αίσθημα αδυναμίας ελέγχου της προσωπικής ζωής τούς τους απομακρύνει από ζητήματα όπως τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα ή το ζήτημα των ζώων.
Τα συνδικάτα δημιουργήθηκαν ιστορικά για να ενδυναμώσουν τους εργαζόμενους ανθρώπους και να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους ενάντια στην άρχουσα τάξη. Μέσα μαζικού αγώνα, απεργιών, πορειών, μποϊκοτάζ και σαμποτάζ, οι εργάτες έχουν κερδίσει όλα όσα σήμερα αναγνωρίζουμε ως εργασιακά δικαιώματα, ασφάλεια, δημόσια υγεία, καλύτερους μισθούς, εκπαίδευση, λιγότερες ώρες εργασίας, κατάργηση ρατσιστικών νομοθεσιών, κτλ. Χωρίς αυτά τα μαζικά κινήματα εργατών, οι κοινωνίες μας θα ήταν πολύ διαφορετικές και η απελευθέρωση ή τα δικαιώματα των ζώων δεν θα ήταν σε κανενός την ατζέντα.
Αλλά υπάρχουν πολλά ακόμα να κερδηθούν. Σίγουρα το κίνημα για την απελευθέρωση των ζώων θα επιτύχει νίκες ως μονοθεματικό, αταξικό κίνημα. Για να ανοίξει ο δρόμος όμως για μια πραγματικά φιλική προς τα ζώα κοινωνία χρειάζονται πολλά περισσότερα από αυτές τις μικρές νίκες. Κάποιοι άνθρωποι υποστηρίζουν πως όσο υπάρχει ο καπιταλισμός (η συστηματική εκμετάλλευση της απελπιστικής κατάστασης των άλλων ανθρώπων ως τάξη που δεν τους ανήκει τίποτα άλλο πέρα απ' την εργασία τους, η πρακτική της εξύψωσης του κέρδους πάνω από τα δικαιώματα των ανθρώπων, των ζώων ή της φύσης, κοκ), δε μπορεί να υπάρξει απελευθέρωση των ζώων.
Τα συνδικάτα για την απελευθέρωση των ζώων;
Η απελευθέρωση της εργατικής τάξης είναι ο στόχος των ριζοσπαστικών συνδικάτων. Για παράδειγμα, οι Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου (ΒΕΚ και αγγλιστί IWW) στις Ηνωμένες Πολιτείες στοχεύει στην κατάργηση της μισθωτής σκλαβιάς. Αλλά στη διάρκεια αυτής της πορείας, σκοπεύουν να ενδυναμώσουν τους εργάτες και να τους εμπνεύσουν ώστε να πάρουν τον έλεγχο των ζωών τους, τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και στο μέρος δουλειάς τους, απελευθερώνοντάς τους από την εκμεταλλευτική θέση υπό την άρχουσα τάξη.
Οι ΒΕΚ διδάσκουν επίσης στην εργατική τάξη να έχει συναίσθηση της δύναμής της. Εδώ είναι που πρέπει το κίνημα για την απελευθέρωση των ζώων να δουλέψει μαζί με το εργατικό κίνημα. Αυτό δε σημαίνει απαραίτητα πως χρειάζεται να εργαστούμε μαζί ως ομάδες, αλλά ότι το κίνημα για την απελευθέρωση των ζώων αναγνωρίζει την αναγκαιότητα των άλλων κοινωνικών κινημάτων και την ίδια ώρα προσπαθεί να ενημερώσει τα συνδικάτα για τα ζητήματα των ζώων.
Κοιτάξτε στο Σιάτλ, για παράδειγμα: τα περιθωριακά [marginal] κινήματα για τα ζώα και τη γη δε θα μπορούσαν να έχουν το αντίκτυπό που έχουν χωρίς το κίνημα των εργατών και των αγροτών.
Κάνοντας τα λόγια πράξη
Η προώθηση της απελευθέρωσης των ζώων μέσω των συνδικάτων είναι αμφίδρομη.
Πρώτον, σε εκστρατείες μπορούμε να κάνουμε τους εργάτες να συμμετέχουν παρά να εκφράζουμε το θυμό και την δυσαρέσκειά μας προς αυτούς (κι έτσι να τους στρέφουμε εναντίον μας). Για παράδειγμα, οι εκστρατείες ενάντια στο εργοστάσιο παλτών Burlington, ή άλλες εταιρείες που πουλάνε γούνες, θα ήταν πολύ δυναμικότερες αν είχαν τη στήριξη της οργανωμένης εργατικής δύναμης. Τα συνδικάτα έχουν οργανώσει αμέτρητες απεργίες και άλλες βιομηχανικές δράσεις για περιβαλλοντικούς λόγους παγκοσμίως. Ανυπομονώ να δω την πρώτη που θα γίνει και για τα ζώα.
Δεύτερον, συμμετέχοντας στα συνδικάτα και παίρνοντας περισσότερο τον έλεγχο των ζωών μας στο εργασιακό μας περιβάλλον, μπορούμε να κάνουμε αυτόν τον κόσμο καλύτερο για εμάς και τους συναδέλφους μας. Μόνο σε μια κοινωνία όπου τα άτομα θα νιώθουν πως έχουν δύναμη, πως υπάρχει σεβασμός προς αυτά και πως καλύπτουν τις βασικές τους ανάγκες, μπορεί η απελευθέρωση των ζώων να προχωρήσει.
Οι Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου (ΙWW)
Για τον ασυμβίβαστο και ριζοσπάστη ακτιβιστή για τα ζώα, η πιο φυσική επιλογή συνδικάτου θα ήταν οι ΒΕΚ. Οι ΒΕΚ είναι ένα συνδικάτο που βασίζεται στο συνδικαλισμό και τις αναρχικές ιδέες, και γι' αυτό είναι υπό τον πλήρη έλεγχο των μελών του αντίθετα με άλλα συνδικάτα. Έχει ως στόχο την απελευθέρωση των ανθρώπων από τη μισθωτή σκλαβιά, κι όχι μικρές μεταρρυθμίσεις όπως άλλα μεγαλύτερα συνδικάτα, και χρησιμοποιεί τακτικές άμεσης δράσης για την απόκτηση αγαθών.
Δείτε για τους ΒΕΚ στο διαδίκτυο, στη σελίδα www.iww.org και κρίνετε μόνοι σας.
Για την απελευθέρωση του ανθρώπου, των ζώων και της γης,
R.B.G.-Φινλανδία
Αν κοιτάξουμε τον κόσμο ως σύνολο, ο πλούτος είναι εξαιρετικά άνισα κατανεμημένος. Για παράδειγμα, μόνο 355 από τους πιο πλούσιους ανθρώπους παγκοσμίως έχουν στην ιδιοκτησία τους τόσα πολλά -από άποψη συσσώρευσης- όσα όλοι οι άνθρωποι του φτωχότερου 47% ολόκληρου του πλανήτη μαζί. Οι λεγόμενες χώρες του «πρώτου κόσμου» καταναλώνουν δεκάδες φορές περισσότερους φυσικούς πόρους ανά κεφαλή απ' ότι ο φτωχός Νότος. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών εθνών μεγαλώνει συνεχώς καθώς οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχές χώρες παραμένουν κολλημένες στη φτώχεια. Σε αυτό το πλαίσιο το μήνυμα των δικαιωμάτων των ζώων μπορεί να ακούγεται ελιτίστικο, κάτι που προορίζεται για παιδιά της προνομιούχας μεσαίας και υψηλής τάξης. Για πολλούς ανθρώπους, ο αγώνας της καθημερινής επιβίωσης και το συχνό αίσθημα αδυναμίας ελέγχου της προσωπικής ζωής τούς τους απομακρύνει από ζητήματα όπως τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα ή το ζήτημα των ζώων.
Τα συνδικάτα δημιουργήθηκαν ιστορικά για να ενδυναμώσουν τους εργαζόμενους ανθρώπους και να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους ενάντια στην άρχουσα τάξη. Μέσα μαζικού αγώνα, απεργιών, πορειών, μποϊκοτάζ και σαμποτάζ, οι εργάτες έχουν κερδίσει όλα όσα σήμερα αναγνωρίζουμε ως εργασιακά δικαιώματα, ασφάλεια, δημόσια υγεία, καλύτερους μισθούς, εκπαίδευση, λιγότερες ώρες εργασίας, κατάργηση ρατσιστικών νομοθεσιών, κτλ. Χωρίς αυτά τα μαζικά κινήματα εργατών, οι κοινωνίες μας θα ήταν πολύ διαφορετικές και η απελευθέρωση ή τα δικαιώματα των ζώων δεν θα ήταν σε κανενός την ατζέντα.
Αλλά υπάρχουν πολλά ακόμα να κερδηθούν. Σίγουρα το κίνημα για την απελευθέρωση των ζώων θα επιτύχει νίκες ως μονοθεματικό, αταξικό κίνημα. Για να ανοίξει ο δρόμος όμως για μια πραγματικά φιλική προς τα ζώα κοινωνία χρειάζονται πολλά περισσότερα από αυτές τις μικρές νίκες. Κάποιοι άνθρωποι υποστηρίζουν πως όσο υπάρχει ο καπιταλισμός (η συστηματική εκμετάλλευση της απελπιστικής κατάστασης των άλλων ανθρώπων ως τάξη που δεν τους ανήκει τίποτα άλλο πέρα απ' την εργασία τους, η πρακτική της εξύψωσης του κέρδους πάνω από τα δικαιώματα των ανθρώπων, των ζώων ή της φύσης, κοκ), δε μπορεί να υπάρξει απελευθέρωση των ζώων.
Τα συνδικάτα για την απελευθέρωση των ζώων;
Η απελευθέρωση της εργατικής τάξης είναι ο στόχος των ριζοσπαστικών συνδικάτων. Για παράδειγμα, οι Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου (ΒΕΚ και αγγλιστί IWW) στις Ηνωμένες Πολιτείες στοχεύει στην κατάργηση της μισθωτής σκλαβιάς. Αλλά στη διάρκεια αυτής της πορείας, σκοπεύουν να ενδυναμώσουν τους εργάτες και να τους εμπνεύσουν ώστε να πάρουν τον έλεγχο των ζωών τους, τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και στο μέρος δουλειάς τους, απελευθερώνοντάς τους από την εκμεταλλευτική θέση υπό την άρχουσα τάξη.
Οι ΒΕΚ διδάσκουν επίσης στην εργατική τάξη να έχει συναίσθηση της δύναμής της. Εδώ είναι που πρέπει το κίνημα για την απελευθέρωση των ζώων να δουλέψει μαζί με το εργατικό κίνημα. Αυτό δε σημαίνει απαραίτητα πως χρειάζεται να εργαστούμε μαζί ως ομάδες, αλλά ότι το κίνημα για την απελευθέρωση των ζώων αναγνωρίζει την αναγκαιότητα των άλλων κοινωνικών κινημάτων και την ίδια ώρα προσπαθεί να ενημερώσει τα συνδικάτα για τα ζητήματα των ζώων.
Κοιτάξτε στο Σιάτλ, για παράδειγμα: τα περιθωριακά [marginal] κινήματα για τα ζώα και τη γη δε θα μπορούσαν να έχουν το αντίκτυπό που έχουν χωρίς το κίνημα των εργατών και των αγροτών.
Κάνοντας τα λόγια πράξη
Η προώθηση της απελευθέρωσης των ζώων μέσω των συνδικάτων είναι αμφίδρομη.
Πρώτον, σε εκστρατείες μπορούμε να κάνουμε τους εργάτες να συμμετέχουν παρά να εκφράζουμε το θυμό και την δυσαρέσκειά μας προς αυτούς (κι έτσι να τους στρέφουμε εναντίον μας). Για παράδειγμα, οι εκστρατείες ενάντια στο εργοστάσιο παλτών Burlington, ή άλλες εταιρείες που πουλάνε γούνες, θα ήταν πολύ δυναμικότερες αν είχαν τη στήριξη της οργανωμένης εργατικής δύναμης. Τα συνδικάτα έχουν οργανώσει αμέτρητες απεργίες και άλλες βιομηχανικές δράσεις για περιβαλλοντικούς λόγους παγκοσμίως. Ανυπομονώ να δω την πρώτη που θα γίνει και για τα ζώα.
Δεύτερον, συμμετέχοντας στα συνδικάτα και παίρνοντας περισσότερο τον έλεγχο των ζωών μας στο εργασιακό μας περιβάλλον, μπορούμε να κάνουμε αυτόν τον κόσμο καλύτερο για εμάς και τους συναδέλφους μας. Μόνο σε μια κοινωνία όπου τα άτομα θα νιώθουν πως έχουν δύναμη, πως υπάρχει σεβασμός προς αυτά και πως καλύπτουν τις βασικές τους ανάγκες, μπορεί η απελευθέρωση των ζώων να προχωρήσει.
Οι Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου (ΙWW)
Για τον ασυμβίβαστο και ριζοσπάστη ακτιβιστή για τα ζώα, η πιο φυσική επιλογή συνδικάτου θα ήταν οι ΒΕΚ. Οι ΒΕΚ είναι ένα συνδικάτο που βασίζεται στο συνδικαλισμό και τις αναρχικές ιδέες, και γι' αυτό είναι υπό τον πλήρη έλεγχο των μελών του αντίθετα με άλλα συνδικάτα. Έχει ως στόχο την απελευθέρωση των ανθρώπων από τη μισθωτή σκλαβιά, κι όχι μικρές μεταρρυθμίσεις όπως άλλα μεγαλύτερα συνδικάτα, και χρησιμοποιεί τακτικές άμεσης δράσης για την απόκτηση αγαθών.
Δείτε για τους ΒΕΚ στο διαδίκτυο, στη σελίδα www.iww.org και κρίνετε μόνοι σας.
Για την απελευθέρωση του ανθρώπου, των ζώων και της γης,
R.B.G.-Φινλανδία
Κανένα σχόλιο