Το ακόλουθο κείμενο αποτελεί μετάφραση του κειμένου του Marco Maurizi, "Historical and Metaphysical Antispecism. Nine Theses.", που είναι γραμμένο το 2005 και βρίσκεται αναρτημένο στον ιστότοπο που διατηρεί, apesfromutopia.blogspot.com. Πρόκειται για ένα σύντομο κείμενο, που παρά το μικρό του μέγεθος, έχει μεγάλη αξία ως προς τις προβληματικές και τα ζητήματα που θίγει. Ο συγγραφέας ασχολείται με την κριτική θεωρία και τη διαλεκτική, και από αυτή τη σκοπιά εξετάζει και το ζήτημα του αντισπισισμού. Σίγουρα ενδιαφέρον και προκλητικό ως προς τις πιο διαδεδομένες αντιλήψεις μέσα στο κίνημα για τα δικαιώματα/απελευθέρωση των ζώων ανά τον κόσμο.

Σε κάποια σημεία η μετάφραση έγινε λίγο πιο «ελεύθερα» ώστε να αποδοθούν οι αντίστοιχες έννοιες πιο εύληπτα στα ελληνικά. Παρόλ' αυτά, έχει γίνει προσπάθεια να αποδοθούν όσο περισσότερο νοηματικά κοντά γίνεται. Οι εμφάσεις έχουν διατηρηθεί όπως είναι στο αρχικό κείμενο.

1. Ο κοινός αντισπισισμός (μεταφυσικός) και ο αντισπισισμός που χρειαζόμαστε (ιστορικός)

Ο μεταφυσικός αντισπισισμός, π.χ. ο πιο κοινός αντισπισισμός, αναγνωρίζει μόνο την αφηρημένη αντίθεση μεταξύ ανθρώπου και ζώου, είναι ανιστορικός και θεωρεί το ανθρώπινο ον ως άτομο. Ο ιστορικός αντισπισισμός, από την άλλη πλευρά, έχει μια συνεκτική και διαλεκτική κατανόηση της σχέσης ανθρώπου-ζώου και αναγνωρίζει ότι ο άνθρωπος είναι ουσιαστικά ένα κοινωνικό ον.

2. Η πλάνη του μεταφυσικού αντισπισισμού

Ο μεταφυσικός αντισπισισμός χαρακτηρίζεται από τον ακόλουθο τρόπο συλλογιστικής: 1) βλέπει την ανθρώπινη ιστορία από την οπτική της «κυριαρχίας» πάνω στα ζώα, 2) μετατρέπει αυτή την ιδέα σε μια αντικειμενική πραγματικότητα και την τοποθετεί πάνω από την ιστορία, 3) θεωρεί αυτό το φάντασμα («το σπισισμό») ως την αιτία όλης της βίας που έχουν υποστεί τα ζώα μέχρι σήμερα. Στην πραγματικότητα, ο σπισισμός -η πεποίθησή μας πως ο άνθρωπος είναι κάτι άλλο από και ανώτερος από κάθε άλλο ζώο- δεν είναι η αιτία για κάτι: τουναντίον είναι το αποτέλεσμα κάποιου πράγματος που οι μεταφυσικοί αντισπισιστές δεν έχουν εξηγήσει ακόμα.

3. Πώς γεννήθηκε ο μύθος του μεταφυσικού αντισπισισμού (Σίνγκερ)

Ο μεταφυσικός αντισπισισμός είναι το μεγαλύτερο και μη αναστρέψιμο λάθος του Πίτερ Σίνγκερ [Peter Singer]: σύμφωνα με το Σίνγκερ, ο σπισισμός είναι «η ιδεολογία του είδους μας», η στάση που έχουμε εμείς «τα κυρίαρχα ζώα» απέναντι στα άλλα ζώα. Ο άνθρωπος δεν είναι σε καμία περίπτωση εκ φύσεως ένα κυρίαρχο ζώο. Το σωματικό του μειονέκτημα συγκριτικά με άλλα ζώα δείχνει ακριβώς το αντίθετο. Ο άνθρωπος γίνεται κυρίαρχο ζώο, και γίνεται ένα τέτοιο ζώο μόνο ως κοινωνικό σύνολο, όχι ως είδος.

4. Γιατί ο αντισπισισμός πρέπει να είναι ιστορικός

Το ερώτημα του πώς η σπισιστική συνείδηση δικαιολογεί (αλλά δεν παράγει) ποικίλες σπισιστικές συμπεριφορές (του να εκτρέφεις ένα συγκεκριμένο είδος ζώου ως τροφικό πόρο, του να χρησιμοποιείς ένα άλλο είδος για ρούχα, του να θυσιάζεις ένα άλλο για ορισμένες τελετουργίες ή θρησκευτικές πρακτικές, κτλ.) δε μπορεί να απαντηθεί γενικώς, καθώς πρόκειται για ένα ερώτημα που επηρεάζει την ιστορία του ανθρώπου και μόνο εκεί μπορεί να βρεθεί μια πραγματική εξήγηση. Εν αντιθέσει, η «σύντομη ιστορία του σπισισμού» του Σίνγκερ (όπως οριοθετείται στην «Απελευθέρωση των Ζώων») δεν είναι μια πραγματική ιστορία - π.χ. μια ιστορία που δημιουργήθηκε από άτομα που ζουν σε μια συγκεκριμένη κοινωνία, με καθορισμένες ανάγκες, κτλ.), αλλά μια ιστορία ιδεών. Ο Σίνγκερ παραθέτει διάφορους στοχαστές οι οποίοι κατά τη διάρκεια της ιστορίας έχουν προτείνει διαφορετικές αντιλήψεις περί των ζώων, λες και η αληθινή ιστορία φτιάχτηκε από φιλόσοφους. Αλλά είναι αρκετά προφανές ότι οι θεωρίες των φιλοσόφων μπορούν μονάχα να αντικατοπτρίσουν την κοινωνική τους ύπαρξη (ο Αριστοτέλης, για παράδειγμα, δικαιολογούσε τη δουλεία επειδή η ελληνική κοινωνία της εποχής του απλά δε μπορούσε να υπάρξει χωρίς σκλάβους). Η προσπάθειά μας να εξηγήσουμε την καταγωγή του σπισισμού πρέπει να έχει να κάνει με τον τρόπο που η ανθρώπινη κοινωνία είναι οργανωμένη και όχι το αντίστροφο!

5. Γιατί ο ιστορικός αντισπισισμός δεν είναι σχετικιστικός

Το να καταλάβουμε πώς διαφορετικές κοινωνίες και εποχές έχουν δικαιολογήσει τη χρήση και κατάχρηση των ζώων δε σημαίνει ότι κάθε ιστορική κοινωνία και εποχή έχε ένα δικό της «σπισισμό» (λες και η ιδέα του «σπισισμού» είναι μια σχετική ιδέα). Αντιθέτως ο ιστορικός αντισπισισμός αναζητά την κοινή καταγωγή των διαφόρων σπισιστικών συνηθειών και την εντοπίζει στην πραγματική δομή της ανθρώπινης κοινωνίας ως τέτοιας.

6. Ο μεταφυσικός αντισπισισμός δε μπορεί να εξηγήσει τον ρατσισμό και το σεξισμό

Ο μεταφυσικός αντισπισισμός δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την κατανόηση του ρατσισμού και του σεξισμού. Είτε εξηγεί το σπισισμό ως ένα ανάλογό τους (ως εκ τούτου, δεν εξηγεί τη σχέση μεταξύ των τριών όρων). Ή θεωρεί το σπισισμό ως μια «πιο γενική» ιδέα από τον ρατσισμό και το σεξισμό (και έτσι πέφτει θύμα της αφαίρεσης-πλάνης -βλέπε τη θέση ν.2- στο βαθμό που θέτει μια ιδέα ως αιτία ενός πραγματικού γεγονότος). Τελικά, ο μεταφυσικός αντισπισισμός προσπαθεί και δίνει μια ψευδοϊστορική εξήγηση: ο σπισισμός είναι αιτία του σεξισμού και του ρατσισμού επειδή ο άντρας πρώτα υποτάσσει τα άλλα ζώα, μετά το άλλο φύλο, μετά τις άλλες φυλές... (ή: επειδή ο άντρας υποτάσσει πρώτα τα άλλα ζώα, μετά τις άλλες φυλές, μετά το άλλο φύλο... και ούτω καθεξής). Στην πραγματικότητα αυτή είναι άλλη μια πλάνη μεταμφιεσμένη σε ιστορική εξήγηση.

7. Ο ιστορικός αντισπισισμός μπορεί να εξηγήσει τον ρατσισμό και το σεξισμό

Το ιστορικό γεγονός που ρίχνει φως στο σπισισμό, στο σεξισμό και στον ρατσισμό είναι η γέννηση της αντίθεσης Πνεύματος/Φύσης. Αυτός ο διαχωρισμός μέσα στην ανθρώπινη συνείδηση, π.χ. η ψευδαίσθηση μιας πνευματικής πραγματικότητας ανώτερης της φύσης, είναι η προϋπόθεση του σπισισμού, του σεξισμού και του ρατσισμού, καθώς ο άντρας θεωρεί τον εαυτό του ως τον κάτοχο του πνεύματος και αποδίδει στον άλλον την κατωτερότητα μιας μη-πνευματικής φύσης (στα ζώα, στις γυναίκες, στις άλλες «φυλές»).

8. Ο ιστορικός αντισπισισμός ερμηνεύει τον άνθρωπο ως κοινωνικό ον

Η κυριαρχία επί της φύσης έχει δικαιολογηθεί πάντα στο όνομα του πνεύματος. Αλλά είναι στην ουσία βασισμένη στην κυριαρχία μέσα στην κοινωνία, στην κοινωνική ιεραρχία (π.χ. στη βία που διαιωνίζεται από ανθρώπους πάνω σε άλλους ανθρώπους). Η αυτονομία του πνεύματος και η αντίθεσή του προς τη φύση είναι δυνατή μόνο εκεί που μερικά άτομα ζουν από την εργασία άλλων και μπορούν κατά συνέπεια να αφιερωθούν στην «πνευματική» δραστηριότητα (από την επεξεργασία μιας θεολογικής γνώσης μέχρι τις επιστήμες). Αυτή η διαδικασία ξεκινά στην ανθρώπινη προϊστορία (όταν ο άνθρωπος -όπως και άλλα ζώα- δεν χρειαζόταν κάποια δικαιολόγηση για τη δική του βία) αλλά τελειοποιήθηκε με τις πρώτες ιεραρχικά οργανωμένες ανθρώπινες κοινωνίες. Ολόκληρος ο ανθρώπινος πολιτισμός είναι χτισμένος πάνω στην εκμετάλλευση του ανθρώπου, όχι μόνο στην εκμετάλλευση των ζώων.

9. Ο μεταφυσικός αντισπισισμός αποκόπτει τον άνθρωπο από το ζώο

Ο μεταφυσικός αντισπισισμός δηλώνει πως ο άνθρωπος πρέπει να αποτάξει το «σπισισμο» προς όφελος των άλλων ειδών, καθώς ο σπισισμός σημαίνει εν μέρει την επιδίωξη της ικανοποίησης του ενδιαφέροντος του ανθρώπου αντί αυτού των άλλων ζώων. Κατ' αυτό τον τρόπο, ο άνθρωπος είναι ξανά αποκομμένος από και αντιταγμένος στα άλλα είδη. Αντιθέτως, ο ιστορικός αντισπισισμός ισχυρίζεται ότι ο ίδιος ο άνθρωπος είναι το πρώτο θύμα του σπισισμού και πως ο άνθρωπος πρέπει να βάλει ένα τέλος σε αυτόν προς δικό του όφελος και προς όφελος των άλλων ζώων.